سالگرد برگزاری اولین نماز جمعه در شهر کارچان به تاریخ شانزدهم بهمن 1394

به بهانه اولین سالگرد برگزاری نماز جمعه شهر کارچان
             شهر کارچان در کیلومتر پانزده بزرگراه اراک قم واقع شده است.و جمعیت بالغ بر 5000 نفر را در خود جای داده است . این شهر به عنوان مرکز بخش معصومیه در اوایل سال 90 به یک نقطه شهری مبدل شد با شهر شدن کارچان در طول مدت چهار سال اتفاقات مختلفی در این منطقه رویداده است که اهالی بعضی را خوشایند وبعضی را ناخوشایند تلقی می کنند. اما یکی از رویددهای بسیار مهم که به واسطه ارتقا به نقطه شهری در کارچان حادث شد مربوط به 17 بهمن ماه سال 93 می باشد.این اتفاق مهم و مبارک برپایی اولین نماز جمعه در کارچان بود که در طی یکساله خود خیرات وبرکات بسیاری را برای  مردم این بخش در پی داشته است  حجت السلام حسنی ضمن تبریک ایام ا... دهه فجر انقلاب اسلامی ایران گرامیداشت این ایام ،نماز جمعه را هدیه نظام شکوهمند انقلاب اسلامی به مردم بخش معصومیه و شهر کارچان دانست . امام جمعه کارچان اشاره کرد: در طول یک سال گذشته وبر پایی نماز جمعه در این منطقه شاهد حضور چشمگیر مردم در سنگر نماز جمعه هستیم وبراساس آمار ارائه شده در صد حضور مردم نسبت به میانگین شهرهای استان بسیار بالاتر است.ایشان افزودند : در طول سال گذشته به برکت برپایی نماز جمعه شاهد اتفاقات خوب ومبارکی ر شهر کارچان بودیم که می توان به تحول در مسائل فرهنگی منطقه با محوریت ستاد نماز جمعه اشاره کرد. در ادامه به برگزاری جشنی با عنوان اولین سالگرد برپایی نماز جمعه کارچان سی وهشتمین بها رانقلاب اسلامی ایران اشاره کردوافزودند: این مراسم در روز 16 بهمن ماه جاری با حضور جمعی از مسئولین از جمله جناب آقای دکتر بختیاری فرماندار محترم شهرستان اراک،آقای  فراهانی معاون سیاسی فرماندار ، حجت السلام قربانپور مدیر کل تبلیغات اسلامی استان مرکزی ،... وبا حضور چشمگیر مردم شهید پرور کارچان برگزار شد. در این مراسم از 25 نفر از خادمین نمونه ستاد نماز جمعه کارچان تقدیر به عمل آمد و برنامه های متنوع فرهنگی و دینی اجرا شد .در پایان حجت السلام حسنی از زحمات مسئولین گرامی و همچنین حضور آحاد  مردم قدردانی کرد واجرای این گونه برنامه ها رالازمه  تقویت نظام جمهوری اسلامی دانست.
منبع : هفته نامه فرساد

آداب و رسوم کهن روستای کارچان(شهر کارچان فعلی)

با سلام و درود فراوان خدمت شما بازدید کننده گرامی در این پست قصد آن را دارم تا شما عزیزان را با برخی از آداب و رسوم شهر کارچان  که قبلا روستا بوده است و از سال 1388 خورشیدی به شهر مبدل گردیده آشنا سازم امید که مورد توجه قرار گیرد.

  1: مراسم تخ تخی در شب عید نوروز

این مراسم در شب عید نوروز به مناسبت شادباش فرا رسیدن بهار طبیعت توسط جوانها و نوجوانان پسر اجرا می شده است در این مراسم یک جعبه فلزی نظیر جعبه روغن نبا تی را به بندی از طناب می بستند و به صورت گروهی به بام خانه ها رفته جعبه ها را از بام خانه می آویختند و شعر زیر را با صدایی بلند میخواندند .

تخ تخ تخ امشب شب بهاره حاجی به کنده زار((کنده زار قاری بوده که در دل کوهستان میکندند و گوسفندان را به هنگام بارندگی و فصل سرما در آن پناه میدادند.در این مکانها جایی برای استراحت چوپانها به نام مردخان میساختند با شروع فصل بهار و روییدن سبزهای کوهستان چوپانها به همراه گله ها در این مکانها ساکن میشدند در کوههای کارچان هنوز هم این کنده زار ها وجود دارد و گاها مورد استفاده قرار میگیرد.)) گل در خونت بباره یه تخم بده بیاره.و این شعر را چندین بار میخواندند تا یک نفر از اهالی خانه بیرون می آمد و در جعبه ها پولی و در قدیم تخم مرغ می انداخت من گمان میکنم نام این مراسم نیز به دلیل دادن تخم مرغ به برگزار کنندگان این مراسم تخ تخی شهرت یافته است.بعد از دریافت هدیه از اهل خا نه به بام خانه بعدی میرفتند و تا پاسی از شب بر سر پشت بامها میگشتند. البته در حال حاضر این مراسم با تبدیل شدن کارچان به شهر و گسترش بافت جغرافیایی و افزایش جمعیت بسیار کم رنگ شده و در حال منسوخ شدن است.

 2: بازار گورومبه گله در روزهای آغازین سال نو

این رسم به طور کلی سالهاست که حتی قبل از تبدیل شدن روستای کارچان به شهر از میان مردم رفته است.سالها پیش از روز اول عید نوروز در وسط روستای کارچان میدانی بود که به گرومبه گله شهرت داشت دلیل این نام گزاری نیز سر و صدای حاصل از شور و نشاط جمعیت حاضر بوده است.بله از روز اول عید از صبح تا ظهر جوانها دختر و پسر و زن و مرد و در کل هرکس به دنبال اوقاتی خوش نشاط و شادی بود به این مکان میآمد به صورت گروهی بازی و شادی میکردند  و دست فروشها نیز به فروشندگی مشغول بودند از جمله بازیهای رایج میتوان به طناب زدن و طناب کشی و والیبال و گل کوچیک و بازی با فوتبال دستی اشاره نمود.این مراسم تا شب سیزده بدر برگزار میشد و در حال حاضر نیز حتی اثری از آن باقی نیست.

     3:آداب  روز طبیعت( سیزده بدر )

اهالی کارچان در روز سیزده بدر به هنگام رفتن به دامان طبیعت آداب خاصی را برگزار میکنند که در زیر به ترتیب به آنها اشاره میکنم.

*رنگ کردن تخم مرغ آب پز شده

زنان خانواده در شب سیزده بدر به وسیله چوبهای روناس به تعداد اعضای خانواده تخم مرغ رنگ کرده و آب پز میکنند که به تخم مرغ کور معروف است.و در روز سیزده بدر این تخم مرغ های قرمزرنگ را بین اعضای خانواده تقسیم میکنند و به همراه نان و خیار و گوجه میل میکنند این رسم همچنان در بین مردم پابرجاست.

 *کوبیدن درد بلا به زمین

در این رسم نیز در کنار گره زدن سبزه که در بسیاری از نقاط ایران مرسوم هست اهالی کارچان چوبی را به همراه نخ به زمینی در کنار جوی آبی میکوبند و به باور عامیانه و به نقل از کهنسالان این کار موجب رفع درد و بلا میشود این رسم نیز کمابیش در بین مردم به خصوص سالخوردگان رایج است.

4: آداب جشن وعروسی

*رسم جار بوته

سالیان گذشته یعنی زمانی که سوخت رایج بین مردم هیزم بوده است و اثری از گاز نبوده است یک شب قبل از شب جاهل نشان که در این نوشتار به آن اشاره شده مراسمی توسط جوانهای فامیل و رفقای داماد و جوانها و نوجوانهای فامیل عروس خانوم به نام جار بوته و به لحجه مردم کارچان جار بته برگزار میشده است در این مراسم جوانها از صبح یک روز مانده به جاهل نشان  یا نامه نوشتن در منزل پدر آقا داماد جمع میشدند و غذایی برای آنها توسط خانواده داماد که بیشتر حلوای پخته شده با شیره انگور بوده تدارک دیده میشد.سپس به صورت دست جمعی با وسیله نقلیه که آن زمان الاغ و چارپایان اهلی بوده به کوه پایه ها میرفتند تا برای سوخت عروسی بوته گردآوری نمایند هرکس میتوانست بوته های بیشتری که به سار معروف هست جمع و بر چهارپای خود سوار کند و آنرا به منزل داماد برساند از پدر داماد یک دستمال  به همراه مژدگانی دریافت میکرد این رسم نیز در زمان خود به دلیل وجود حس رقابت بین جوانها بسیار مورد توجه جوانان بوده است گرچه با آمدن گاز طبیعی و زمانی که خوراک پزهای گازسوز بین مردم آمدند یعنی سالها حتی قبل از اجرا شدن طرح گازرسانی به کارچان از میان مردم رفته بود اما کهنسالان و محاسن سپیدان هنوز هم اگر صحبتی از جوانیشان به میان بیاید از این مراسم و افتخارات خود و دستمالی که به یادگار نگه داشته اند یاد میکنند به نظر میرسد این رسم یکی از کهنترین آداب رسوم کارچان بوده است که سالیان درازی است به طور کلی منسوخ گردیده است.

*حمام دزده در شب جاهل نشان

این رسم که در حال حاضر به هیچ وجه در میان مردم رایج نیست رسمی بوده که یک شب قبل از حنابندان داماد به همراه رفقا و جوانهای فامیل به حمام عمومی روستا میرفتند و در کنار نظافت شخصی و آراستگی ظاهر خود به شور و نشاط و شادی و خنده میپرداختند هزینه حمام باید توسط داماد پرداخت میشد در پایان شب به منزل داماد می آمدند و دور هم جمع میشدند نامه های عروسی را با کمک یک دیگر می نوشتند و تا صبح فردا میگفتند میخندیدند و آقا داماد آخرین شب مجردی خود را با رفقا سپری میکرد همانطور که ذکر شد رسم حمام دزده به طور کل منسوخ شده اما رسم جاهل نشان هنوز به قوت خود باقیست

   *انداختن خروس بر سر داماد در روز عروسی

در گذشته قبل از تبدیل شدن کارچان به شهر در وسط روستا حمام عمومی بود و در مقابل آن یک پیرایشگاه مردانه وجود داشت در روز عروسی داماد به همراه ساقدوش های خود به آرایشگاه رفته و سپس به حمام میرفت و بعد از پوشیدن لباسهای دامادی یعنی همان کت و شلوار و کراوات از حمام خارج می شد به هنگام خارج شدن داماد فردی با خروسی به دست به پشت بام حمام میرفت و به محض خروج داماد از حمام آن را بر سر داماد بین جمعیتی که به استقبال آمده بودند پرتاب میکرد و جوانها برای گرفتن آن میشتافتند البته گاها خروس مادر مرده در اثر کش مکش های زیاد جان به جان آفرین تسلیم می کرد در بین مسیر نیز تا خانه داماد نیز خروس میانداختند داماد ابتدا به خانه پدر عروس خانوم میرفت برایش تخت میبستند و هدیه ها از طرف خانواده عروس خانوم نثارش میشد.بعد در پایان داماد به همراه رفقا دوران مجردیش میرقصید شاباش دریافت میکرد سپس به خانه خودشان میرفت در بین راه خروس ها پرتاب میشد تا داماد در خانه پدرش نیز بر سر تخت بنشیند بسته به میزان رفقای داماد در بعضی عروسیها گاها تعداد خروسها به پنجاه عدد هم میرسید.این رسم نیز به تدریج از میان مردم رخت برمیبندد البته رسم بستن تخت در منزل عروس خانوم و پدر آقا داماد همچنان پابرجاست رسم انداختن خروس نیز به دلیل داشتن شور و اشتیاق جوانهای فامیل کمابیش اجرا میشود ولی به پر رنگی سابق نیست.

در پایان از حسن توجه شما خواننده گرامی کمال تشکر را دارم بنده چون خودم ساکن و متولد  شهر کارچان هستم خود شاهد و ناظر این مراسم و شاهد منسوخ شدن آنهایی که ذکر شد بوده و هستم این مراسم در زمره آداب و سنن کهن هر دیاری هستند و در گذر زمان گرچه منسوخ شده و کم رنگ میشوند واما در دل تاریخ خواهند ماند و نه تنها مایه تمسخر و سر افکندگی نیستند و بلکه باید به آنها افتخار کرد  و عشق ورزید.

انتشار مطلب با ذکر منبع بلا مانع است